Steeds vaker horen we dat waterstof dé brandstof voor een duurzame toekomst is. Er zijn verschillende redenen om te kiezen voor waterstof, zoals duurzaamheid, kostenbesparing, veiligheid en gemak.
Maar uiteindelijk is de keuze voor waterstof, lithium-ion- of loodzuurbatterijen vooral afhankelijk van je logistieke proces, de complexiteit ervan en de aard van de werkzaamheden.
Wat is de belangrijkste doelstelling bij een eventuele overstap? Zijn er grote piekverbruiken? Heb je voldoende rustige momenten om accu's op te laden?
Alvorens een keuze te maken, moet je een pasklaar antwoord hebben op deze vragen.
Bij de verbranding van fossiele brandstoffen zoals kolen, olie en gas komt CO2 vrij. Dit veroorzaakt milieuvervuiling. Bovendien is de voorraad niet oneindig.
Het huidige energiesysteem moet dus vervangen worden door duurzame oplossingen.
Heftrucks kunnen op waterstof rijden wanneer ze zijn uitgerust met een brandstofcel. Opladen zoals bij een loodzuuraccu of lithium-ion batterij is niet nodig. Je hoeft alleen waterstof te tanken en dat gaat ongeveer net zo snel als LPG tanken. Een stuk sneller dus dan telkens een batterij op te laden.
Download de infographic en ontdek de voordelen van waterstof.
In iedere sector worden er meer en meer koolstofarme technologieën gebruikt. Dit komt neer op extra energie verbruik. Daardoor is er meer vraag naar zowel elektriciteit als de infrastructuur om die te leveren. Denk maar aan laadpalen voor elektrische auto’s die in vervoersknooppunten zijn geïnstalleerd.
Magazijn verantwoordelijken en logistiek managers willen wel overgaan op elektriciteit, maar willen niet beperkt worden door de capaciteit van het net of de tijd die nodig is om een batterij te laden.
Dat is waar heftrucks met brandstofcellen om de hoek komen kijken. Deze vorkheftrucks rijden op waterstof, zijn in 2 à 3 minuten volledig bijgetankt. Daarnaast stoten ze niets uit als er 100% groene waterstof wordt gebruikt. De waterstof moet wel makkelijk op het terrein worden opgeslagen zodat je volledige controle hebt over de toevoer.
90% van Toyota’s vorkheftrucks zijn elektrisch, met inbegrip van heftrucks op lithium-ion batterijen en waterstof. Toyota heeft meer dan 15 jaar ervaring met vorkheftrucks op waterstof.
Wil je overschakelen naar heftrucks op brandstofcellen, dan moet je initieel investeren in de infrastructuur voor je bedrijf. Die investering begint zichzelf onmiddellijk terug te verdienen via recurrente besparingen op de werkingskosten.
Hoelang het duurt voordat de investering volledig is terugverdiend, hangt af van de aard van je bedrijf.
Het is de moeite waard om dit zorgvuldig te analyseren voordat je beslist of brandstofcellen de juiste keuze voor jou zijn.
Heftrucks op waterstof zijn financieel de beste keuze voor een grote heftruckvloot op één locatie. Ook wanneer je heftrucks in een ploegenstelsel gebruikt of wanneer je batterijen vaak moet vervangen, rendeert de investering sneller.
Er zijn nog andere factoren die je in overweging moet nemen alvorens de keuze te maken.
Vlaanderen heeft de ambitie om Europese koploper te worden in de waterstoftechnologie. Het VIL-project Hydrolog toont aan hoe het overschakelen naar waterstof voor elektrisch zwaar transportmateriaal in de logistieke sector een haalbare kaart wordt.
VIL voert samen met Toyota Material Handling en 17 andere bedrijven het innovatieve project ‘Hydrolog’ uit rond het gebruik van waterstof voor interne transportmiddelen.
Bij AET zijn er alvast positieve reacties na het gebruik van waterstof heftrucks. “We kunnen de waterstofheftruck qua gebruikservaring vergelijken met de voordelen van een elektrische vorkheftruck: perfect afstelbaar, preciezer in gebruik, vinniger, nagenoeg geruisloos en geen dieseldampen meer. Bovendien kunnen we na een lange en stevige inzet onmiddellijk tanken wanneer hij leeg is, de tank is dan op 10 minuten gevuld net zoals bij een dieselvorkheftruck. Een positieve ervaring dus voor ons”, vertelt Luc De Ben, Terminal Support Coordinator bij AET.
Toyota Material Handling heeft demo heftrucks beschikbaar om in de praktijk te ervaren hoe het werken met een waterstof heftruck gaat.
Deze vorkheftrucks zijn beschikbaar in onze vloot:
Veel mensen denken dat waterstof werkt met een verbrandingsmotor en dat je het daarom niet binnen, bijvoorbeeld in een magazijn, kunt gebruiken. Dit is niet het geval.
Een vorkheftruck op waterstof werkt als volgt:
In een brandstofcel wordt waterstof (H) uit de tank in contact gebracht met zuurstof (O2) uit de lucht. Dankzij de reactie tussen beide stoffen komt elektriciteit vrij, waarmee de elektromotor aangedreven wordt.
Daarnaast stoot een brandstofcel alleen water (H2O) en warmte uit. Er is dus geen sprake van een brandstof die verbrand wordt en er komen geen schadelijke stoffen vrij.
De initiële investering in heftrucks die rijden op waterstof ligt hoger dan bij loodzuur accu's of lithium-ion accu’s, omdat de technologie nog relatief nieuw is.
De investering in een loodzuurbatterij ligt rond de 125 euro per kWh. Voor lithium-ion is dit iets minder dan 500 euro, maar dit was enkele jaren geleden nog ruim boven de 1000 euro.
Voor waterstof ligt de investering per kWh nu nog rond de 3000 euro, maar de verwachting is dat dit, net zoals bij lithium-ion, snel daalt naarmate de technologie meer toegepast wordt.
Zeker als heftrucks 24 uur per dag worden ingezet en als er sprake is van de gehele logistiek op waterstof.
Net als iedere brandstof kent waterstof risico’s. Maar als er gewerkt wordt met goed gecertificeerd en door een vakman onderhouden materieel, dan zijn de risico’s niet groter dan bij bijvoorbeeld LPG. Waterstof is officieel geclassificeerd als ‘highly toxic and explosive’ (klasse 2.1). Het is ontvlambaar en moet onder strikte voorwaarden opgeslagen worden. Echter, in de praktijk ontstaat zelden explosiegevaar omdat waterstof zo’n licht gas is, en dus opstijgt in plaats van zich net boven de grond te verzamelen. Bovendien zijn benzine en LPG ook licht ontvlambaar. Als je kijkt naar de ongevallencijfers in de eerste helft van de vorige eeuw – toen er in België veel waterstof werd gebruikt voor onder andere stadsverwarming en stadsverlichting - dan zie je dat er procentueel meer ongelukken gebeurden met gas dan met waterstof
Voor auto’s en vrachtwagens op de openbare weg gaat dit inderdaad op, hoewel er plannen zijn om deze infrastructuur snel uit te breiden. Voor material handling is het relatief eenvoudig om een waterstofopslag en tankpunt op locatie te realiseren, zoals sommige bedrijven al doen voor LPG- of diesel. De verkrijgbaarheid van waterstof vormt in België geen probleem. Er wordt volop waterstof geproduceerd en er is een uitgebreid distributienetwerk voor waterstofgas.
Duurzaamheid is natuurlijk een belangrijke reden, maar er zijn ook echt logistieke én financiële voordelen met waterstof te behalen. Zeker bij complexe, grote logistieke operaties biedt waterstof voordelen. Batterijen zijn dan veel gedoe, moeten regelmatig onderhouden worden en vragen ook veel discipline van de medewerkers. Voertuigen op waterstof bieden dan meer gemak: ze zijn beter bestand tegen complexe processen, waarbij het veel hollen en stilstaan is.